تفاوت قهوه اسپرسو در برابر قهوه فیلتری : قهوه دیگر فقط قهوه نیست. فروشگاه های تخصصی نظر و سلیقه ما در مورد خرید قهوه را کاملا تغییر داده اند. روش های بسیاری برای آماده سازی قهوه کشف شده و ریزه کاری هایی بسیار کوچک روی طعم کلی این نوشیدنی تاثیر می گذارد. ولی تفاوت بین دو غول قهوه یعنی قهوه اسپرسو و قهوه فیلتری واقعا چیست؟ در ادامه این سوال را از نظر آماده سازی و ترکیب پاسخ می دهیم.
قهوه اسپرسو چیست؟
قهوه اسپرسو پاسخی ایتالیایی به نیاز فوری به کافئین است. این کلمه یکی از مهم ترین چیزهایی که باید در مورد این نوشیدنی بدانید را نشان می دهد: سریع ! درست است، آماده کردن اسپرسو سریع بوده و خیلی زود کافئین آن در بدن به کار می افتد.
پس چه چیز متفاوت دیگری در آن وجود دارد؟ خوب، این قهوه با درجه حرارت بالا (تقریبا دمای جوش) دم می شود، آب تحت فشار از بین دانه های قهوه ی به خوبی خرد و آسیاب شده عبور می کند و در نتیجه غلیظ تر و متراکم تر از قهوه فیلتری است.
آیا این نوع قهوه خیلی قوی است؟ البته، در نتیجه اسپرسو فقط باید در یک فنجان کوچک مصرف شود. همچنین پایه تمام نوشیدنی های مختلف دیگر از جمله آمریکانو، کاپوچینو، فلت وایت flat whites ، لاته و غیره است.
اگر می خواهید فرق بین تمامی این نوشیدنی ها را بدانید، باید به تفاوت میزان شیر گرم یا آب داغی که برای فنجان کاملا متعادل خود نیاز دارید توجه کنید.
آناتومی اسپرسو
اسپرسو نه تنها غلیظ تر و متراکم تر از قهوه ی فیلتری است، بلکه لایه های مختلفی نیز دارد. که در ادامه توضیح می دهیم :
کرما Crema
این لایه طلایی/ قهوه ای بالای نوشیدنی است که از پروتئین، روغن و ملانوئیدها (متشکل از ترکیبی از شکر و آمینواسیدها) تشکیل شده است. هر قهوه ای نمی تواند کرما ایجاد کند. این مساله روی انتخاب افراد تاثیرگذار است: برای برخی بیش از حد تلخ است، در حالی که برخی دیگر آن را نشانه یک قهوه ی اسپرسوی خوب می دانند.
این بخش اصلی قهوه ی اسپرسو بوده و دلیل اسیدی بودن و شیرینی آن است. بخش مایع را می توان به دو قسمت تقسیم کرد: بدنه ( یا بادی Body ) و قلب . بدنه بخش میانی اسپرسو بوده و معمولا کاراملی- قهوه ای است. قلب نیز اساس اسپرسو بوده و معمولا قهوه ای تیره تر است.
قهوه فیلتری/Pour Over چیست؟
قهوه ی اسپرسو و قهوه فیلتری در نظریه یک مفهوم بوده و اساس مشابه دارند: آب داغ را روی دانه های قهوه بریزید، آب از بین دانه ها و نوعی فیلتر عبور می کند و وارد مخزن می شود. ولی تفاوت کلیدی بین قهوه ی فیلتر و اسپرسو این است که آب به جای خروج با فشار تنها با نیروی جاذبه از بین دانه ها عبور می کند. به همین دلیل فرآیند آماده سازی آن طولانی تر بوده و محصولی متفاوت ولی بسیار عالی بدست می آید. و به همین دلیل است که به دانه های قهوه و آب بیشتری نیاز داریم. هیچ قهوه فیلتری 30 میلی لیتری وجود ندارد- یا حداقل موردی که از آن لذت ببرید.
قهوه فیلتر شده که pour over and drip نیز نامیده می شود اسیدیته کمتری داشته و طعم های پیچیده تری از قهوه حاصل می کند. این مساله موجب می شود که شیوه دم کردن محبوبی برای قهوه های دارای یک پایه باشد زیرا موجب می شود که نوشیدنی ؛ تمامی طعم ها و عطرها (aroma ) را به خود بگیرد.
برخلاف اسپرسو که غلیظ بوده و لایه های مختلف دارد، قهوه ی به خوبی فیلتر شده یکدست و صاف است. دلیل این است که آب بیشتری روغن قهوه و عطرها را در زمان و فشار مناسب جذب می کند و فشاری در کار نیست. علاوه بر اسیدیته پایین، در مقایسه با قهوه اسپرسو ، طعم متعادل تری نیز دارد.
درست شدن قهوه دقیقا چقدر طول می کشد؟
مدت زمان دم آوری قهوه و خیساندن قهوه فیلتر شده است که پیچیدگی های طعمی عطری قهوه را بروز می دهد – برای یک فجان قهوه فیلتری باید صبر کنید. این فرآیند با خیس کردن دانه ها و “گل کردن یا Blooming” قهوه به مدت حداقل 30 ثانیه آغاز می شود. این کار موجب آزاد شدن دی اکسید کربن شده و جریان بهتر آب در طول فرآیند را تسهیل می کند. مابقی فرآیند (بعد از گل کردن) تقریبا یک و نیم تا دو دقیقه طول می کشد.
در مورد اسپرسو ایتالیایی ها معتقدند که آماده کردن آن 25 تا 30 ثانیه طول می کشد- نه کمتر و نه بیشتر. اگر یک قهوه با شیر در نظر دارید، جوش آمدن و ریختن شیر تنها چند ثانیه طول می کشد. این زمان آماده سازی (بدون در نظر گرفتن زمان آسیاب کردن دانه های قهوه) را تقریبا یک دقیقه می کند (بسته به توانایی شما در انجام دادن چند کار به صورت همزمان). این راهی سریع تر برای آماده کردن قهوه است.
درباره تجهیزات دم آوری قهوه
در رابطه با ابزار آماده سازی، اساسی ترین تجهیزات برای آماده کردن قهوه فیلتری ارزان تر از سرمایه گذاری روی یک ماشین اسپرسو کامل است. در نتیجه اگر هدف درست کردن قهوه به صورت سرسری و آماده باشد یا برای اولین بار می خواهید این کار را انجام دهید قهوه فیلتری گزینه مقرون به صرفه تری است.
برای فیلتر کردن چیزی که واقعا نیاز دارید یک قهوه ساز قطره چکانی ، کاغذ فیلتر و فنجان است (اگرچه آیتم هایی مانند ترازو و دماسنج نیز به دقت بیشتر کمک می کنند). انواعی از قهوه سازهای قطره چکانی وجود دارد – Chemex – Clever Dripper، Kalita Wave، V60 که هر کدام با جنس های مختلف در دسترس بوده و تفاوت های جزئی مانند اندازه سوراخ، ساختار و غیره دارند.
قهوه ساز قهوه چکانی V60 که قهوه تهیه شده با آن اسیدیته کمتری داشته و طعم های پیچیده تری از قهوه حاصل می شود
یک دستگاه اسپرسو از سوی دیگر ممکن است بسته به نیاز شما از چند صد تا چند هزار دلار قیمت داشته باشد. یک دستگاه خانگی ارزان تر است ولی ممکن است برای تولید اسپرسوی تجاری یا حرفه ای به اندازه کافی فشار نداشته باشد. البته دستگاه اسپرسو فضا و برق بیشتری مصرف می کند. همچنین ابزار و متغیرهای دیگری را نیز باید در نظر داشته باشید (پرتافیلتر برهنه یا فورانی، shower screen، سبد پرتافیلتر و غیره). این موارد نامحدود بوده و ممکن است هزینه بالایی نیز داشته باشند.
تفاوت قهوه اسپرسو در برابر قهوه فیلتری کدام بهتر است؟
این سوال پاسخ ساده ای ندارد. قهوه فیلتر شده روشی دقیق تر برای چشیدن طعم های مختلف قهوه است، به ویژه قهوه هایی که ممکن است در اسپرسو وضوح و درخشش خاصی نداشته باشند. خود فرآیند نیز آرام بخش است. با این حال، با در نظر گرفتن زمان به هیچ وجه نمی توان آن را با قهوه اسپرسو مقایسه کرد. اسپرسو به شیوه ای متفاوت و با روشی دیگر آماده می شود و راهی بسیار سریع برای رسیدن به کافئین مورد نیاز است.
یک مساله دیگر نحوه مصرف مورد نظر است. از آن جایی که اسپرسو غلیظ و شربت مانند است با حالتی چرخشی و یک دست وارد شیر می شود. کرمی بودن شیر داغ اغلب موجب شیرین تر شدن اسپرسو می شود که می توان به شکل کاپوچینو، فلت وایت و لاته از آن لذت برد.
قهوه فیلتری در مقایسه طعم رقیق تر، نرم تر و کمتر اسیدی دارد که یعنی معمولا بصورت تلخ و سیاه مصرف می شود. این به شما اجازه می دهد از ظرافت و شفافیت آن لذت ببرید.
قهوه اسپرسو و یا قهوه فیلتری
در انتها بهترین انتخاب به سبک زندگی و سلیقه شما بستگی دارد. با این حال به یاد داشته باشید که هر روشی می تواند بسته به منشاء دانه های قهوه و برشته شدن متفاوت دانه ها نتایج بسیار متفاوتی حاصل کند. این چیزی است که قهوه را شگفت انگیز می کند نه؟ همیشه چیز زیادی برای عرضه کردن دارد. خوب، روش مورد علاقه شما چیست؟ یکی از محبوبترین مدل های موکاپات برند بیالتی، قهوه جوش مدل بریکا می باشد. دلیل این محبوبیت در بین موکاپات های بیالتی کاملا واضح می باشد: یک قهوه با خامه ی خوب. استفاده از یک سوپاپ دایره ای.