راهنمای آفت ها و بیماری های معمول قهوه

 آفت و بیماری می تواند محصول قهوه را از بین ببرد. مدیریت بد شیوع آفت یا بیماری به معنای تنگنای مالی یا حتی ضرر است. اما آیا می دانید کدام بیماری یا آفت بزرگترین تهدید برای گیاه قهوه هستند؟ و چگونه باید آنها را شناسایی کنید؟

بیایید برای شناخت بهتر و چگونگی مدیریت آفت ها و بیماری های قهوه به آنها نگاهی بیاندازیم.

گیلاس های (میوه) سبز قهوه

چه چیزی باعث بوجود آمدن بیماری و جذب آفت ها می شود

مانند هر محصول دیگری، گیاه قهوه در مقابل بیماری ها و آفت ها آسیب پذیر است. گزارش Fabienne Ribeyre (پژوهش گری در CIRAD (مرکز پژوهشی کشاورزی فرانسه)) در سال 2012 بیان می کند که “عامل بیشتر بیماری های قهوه قارچ های بیماری زا و به میزان کمتری ویروس ها و باکتری ها هستند.”

این گزارش می گوید “بیماری گندیدن ریشه و بیماری میوه قهوه می تواند به درختان سالم بدون هیچ ضعف فیزیولوژیکی حمله کند در حالی که بیشتر بیماری های دیگر که از جنبه اقتصادی مهم هستند تنها در درختانی که از لحاظ فیزیولوژیکی ضعیف هستند رخ می دهند.”

مزرعه قهوه در السالوادور

اما برخی فاکتورها، محصول قهوه را نسبت به شیوع بیماری یا آفت آسیب پذیر تر می کند. ویلانوا یکی از بنیانگذاران Inconexus (صادر کننده کلمبیایی قهوه) است. او به من می گوید که فاکتورهای پیش رو وقوع آفت و بیماری را تحت تاثیر قرار می دهند.

ژنتیک

برخی از انواع قهوه نسبت به سایرین در مقابل بیماری آسیب پذیرتر هستند. برای مثال، مشخص شده است که Bourbon  Pointu/Laurina  در برابر پوسیدگی برگ بسیار آسیب پذیر است.

شرایط محیطی

قهوه در بسیاری از کشورها تولید می شود و در تمامی مناطق آفت ها و بیماری هایی وجود دارد. اما آفت ها و بیماری های مشخص بسته به شرایط محیطی متفات هستند. برای مثال، سوسک گیاه قهوه در شرایط مرطوب رشد می کند.

بنابراین وقتی قهوه عربیکا در عرض جغرافیایی پایین تری کشت می شود، رطوبت و گرمای نسبی باعث می شود تا در خطر کرم میوه قهوه قرار گیرد. اما حتی وقتی هوا گرم است، حشره ها می توانند تا زمان اولین بارش در میوه ها پنهان شوند و پس از آن به صورت گسترده ظاهر شوند و باعث خرابی شوند.

برخی بیماری ها تقریبا جهانی هستند. عامل پوسیدگی برگ قهوه یک قارچ است که برای قهوه در سراسر جهان به یکی از بزرگترین تهدیدها تبدیل شده است. این قارچ بدون توجه به شرایط محیطی محل، در تمامی کشورهای تولید کننده قهوه حضور دارد.

نهال قهوه

مدیریت محصول

در کنترل آفات و بیماری ها، شناخت خوب کشاورزی می تواند تفاوت ها را رقم بزند. کشاورزان برای رقابتی ماندن به گیاهان تولیدکننده و انعطاف پذیر متکی هستند. اگر مدیریت محصول ضعیف باشد می تواند بر روی سود و بازدهی تاثیر جدی داشته باشد.

برای مثال، گیاهان قهوه آسیب دیده می توانند در برابر عفونت قارچی آسیب پذیرتر باشند و کود دهی نادرست می تواند باعث بوجود آمدن ضعف ساختاری شود و حتی چیزی به سادگی باقی گذاشتن برگ های ریخته شده بر روی زمین می تواند مشکل آفرین باشد (این مسئله می تواند احتمال کپک را افزایش دهد و برای آفات پوشش ایجاد کند).

اقتصاد

تولیدکنندگانی که برای سرمایه گذاری در زمین هایشان درآمد کافی ندارند به احتمال بیشتر دچار آفات و بیماری می شوند. این مسئله می تواند به خودی خود ادامه پیدا کند. اگر یک کشاورز توانایی فراهم کردن کود، گیاهان جدید یا آفت کش را نداشته باشد ممکن است به میزان بیشتری تحت تاثیر آفات و بیماری ها قرار گیرد و محصول کمتری تولید کند. این به معنای این است او ممکن است منابع کافی برای سرمایه گذاری در محصول سال بعد را نداشته باشد و این چرخه ادامه پیدا کند.

نهال قهوه

باید مراقب کدام آفات و بیماری ها باشید؟

گرچه صدها بیماری و آفت وجود دارند که می توانند گیاهان قهوه را تحت تاثیر قرار دهند، برخی از آنها شایع تر هستند. گزارش Ribeyre می گوید که بیش از 900 گونه حشره، آفات مختلف (از جمله انگل های میکروسکوپی، نرم تنان، پرندگان و پستانداران) و تعداد زیادی از بیماری ها وجود دارند که به محصولات قهوه حمله می کنند.

این گزارش می افزاید که “بیشتر آفات و بیماری ها به صورت فضایی پراکنده شده اند و بسیاری از آنها به یک قاره محدود شده اند. تنها تعداد کمی از آفات در مناطق گرمسیری گسترده شده اند.”

این مسئله نشان می دهد که اکثر این آفات به صورت تصادفی از طریق محموله های آلوده قهوه پراکنده شده اند. بیایید به برخی آفات و بیماری ها که قهوه را تحت تاثیر قرار می دهند نگاهی بیاندازیم.

گل قهوه

آفات معمول قهوه

حشرات به طور کلی دانه ها قهوه را ضعیف و چگالی آن را کاهش می دهند. شکاف ناشی از گاز زدن حشرات همچنین راه را برای آلودگی ثانویه از طرف قارچ ها و سایر میکروارگانیسم ها باز می کند. آلودگی ناشی از حشرات نه تنها محصول را کاهش می دهد بلکه با کاهش کیفیت طعم و رایحه تاثیر قابل توجهی بر روی ویژگی قهوه دارد.

موارد پیش رو برخی از آفاتی هستند که احتمالا با آنها در یک مزرعه قهوه برخورد خواهید کرد.

کرم میوه قهوه

این سوسک های کوچک سیاه تقریبا در تمامی کشورهای تولید کننده قهوه وجود دارند (آنها درون میوه های قهوه را سوراخ می کنند). مدیریت آنها با حشره کش ها بسیار سخت است زیرا توسط میوه ها محافظت می شوند.

قدمت گسترش حشره ها از مبدا آفریقا و از طریق محصولات قهوه به قرن شانزدهم باز می گردد. Café de Colombia بیان می کند که در طول تاریخ این آفت بیشترین خسارت را برای قهوه به بار آورده است.

کرم میوه قهوه درون گیلاس های قهوه را سوراخ کرده است

در محصولی که تحت تاثیر سوسک های کرمی قرار گرفته است، محصول بدلیل اینکه گیلاس های کرم زده قبل از رسیدن میریزند و تمامی میوه های کرم زده برداشت شده وزن کمتری دارند کاهش می یابد.

کرم میوه قهوه همچنین کیفیت حسی قهوه را تحت تاثیر قرار می دهد و این مسئله ارزش تجاری محصول را کاهش می دهد. اگر آسیب قابل توجه باشد می تواند باعث شود که فنجان قهوه طعم تلخ، ترش یا تخمیری به خود بگیرد. آسیب کرم میوه می تواند باعث غیر عادی شدن برشته شدن شود که این خود باعث تاثیر بیشتر بر روی طعم می شود.

سوسک کرمی قهوه

معدن کار برگ قهوه (کرم برگ)

کرم های برگ دو گونه مرتبط حشرات موذی ( بید ) هستند. Leucoptera Coffeella که در آمریکای لاتین شایع است و Leucoptera Caffeina که در کشورهای تولید کننده آفریقایی مشاهده شده است. آنها برگ گیاه قهوه را هدف قرار می دهند. Café de Colombia توضیح می دهد که لارو کرم برگ قهوه برگ این گیاه را می خورد. اگر چندین کرم بر روی یک برگ زندگی کنند، ممکن است 90% از ساختار آن برگ دچار نکروز شود. نکروز مرگ سلول ها است و به صورت نقاط تاریک آبدار یا تکه های کاغذی قهوه ای بروز می کند.

از بین رفتن گسترده برگ ها بر روی توانایی گیاه برای فتوسنتز تاثیر می گذارد. بدون فتوسنتز، گیاه نمی تواند به شکلی مناسب رشد کند. میوه ها ممکن است نرسند و مجموع محصول احتمالا کمتر خواهد بود. اگر دانه های مرده یا نرسیده به نوشیدنی نهایی راه پیدا کنند ممکن است باعث تلخ یا گَس شدن آن شوند.

شپشک آردی Mealybugs

شپشک آردی گروهی از حشره ها هستند که از انواع مختلفی از درخت ها و گیاهان تغذیه می کنند. در قهوه، آنها به بخش های مختلفی از جمله شاخه ها، گره ها، برگ ها، ریشه ها و خوشه های گل حمله می کنند.

آنها از شیره گیاه قهوه تغذیه می کنند و ماده ای چسبنده ترشح می کنند که مورچه ها را جذب می کند. این ماده به شکل گیری یک کپک سیاه منجر می شود که برگ را می پوشاند و فتوسنتز را کاهش می دهد.

کاهش شیره، چرخش و فتوسنتز بر روی گیاهان قهوه تاثیر می گذارد و آنها را به سمت تولید دانه های نرسیده و سبک سوق می دهد و نتیجه طعمی گَس، فلزی یا تلخ در نوشیدنی قهوه می شود.

شپشک آردی در آفریقا، استرالیا، آسیا، آمریکای مرکزی و جنوبی مشاهده شده اند.

حشره ای بر روی یک برگ

نِماتُدِس ها Nematodes

نِماتُدِس ها انگل های میکروسکوپی کرم شکل هستند. گونه های مختلفی وجود دارند که به سیستم ریشه گیاه قهوه حمل می کنند و از شیره این گیاهان تغذیه می کنند. نماتدوس می تواند در ریشه ها گره هایی تشکیل دهد که از جذب درست آب و مواد معدنی جلوگیری کند.

آلودگی به این آفت می تواند باعث ریشه های کمتر، از دست رفتن برگ ها و فقدان عمومی سلامتی در گیاه شود. معنای این مسئله محصول کمتر و دانه های سبک تر است.

نهال های قهوه و ریشه ها

بیماری های معمول قهوه

بیماری هم یکی از تهدیدات بزرگ تولید و فروش قهوه است. اینها برخی از شرایط معمول هستند.

زنگ برگ قهوه

این قارچ مشکلی جهانی برای تولید کنندگان قهوه است و کلمبیا نسل ها است که با آن در حال مبارزه است. بی بی سی می گوید که این بیماری “قدرت فلج کردن یا حتی نابودی کامل محصول ملی کلمبیا، بنیان یکی از بزرگترین صنایع آن و یکی از مهمترین منابع ارز خارجی آن را دارد.”

در سال 2012، پوسیدگی قهوه، در آمریکای مرکزی به شدت شیوع پیدا کرد و در دو سال پس از آن باعث خسارت 1 میلیارد دلاری شد.

این بیماری به صورت غباری نارنجی رنگ و شبیه زنگ زدن و پوسیدگی در زیر برگ های قهوه ظهور می کند و شرایطی گردشی را بوجود می آورد که همانند کرم برگ قهوه باعث از بین رفتن برگ ها می شود. باد و باران تخم های این قارچ که در دمای 70 درجه فارنهایت (21 درجه سانتی گراد) رشد می کنند را پراکنده می کنند. بنابراین بیش ترین شیوع این بیماری در عربیکایی است که در شرایط گرم و مرطوب عرض جغرافیایی پایین کشت می شود.

گیاه قهوه که به پوسیدگی مبتلا شده است

بدلیل اینکه این بیماری رشد جوانه های جدید را محدود می کند، پوسیدگی برگ قهوه علاوه بر کاهش چشمگیر محصول سال جاری، بر روی محصول سال آینده هم تاثیر دارد.

گیاه قهوه که پوسیدگی برگ مبتلا شده است

پژمردگی قهوه Coffee Wilt

پژمردگی قهوه یک بیماری آوندی تنه درخت قهوه است که عامل آن یک قارچ است. این بیماری چرخش آب و شیره را مسدود می کند، باعث ریختن برگ ها و مردن شاخه ها می شود و گیلاس ها قبل از موعد به نظر رسیده می رسند.

استفاده از این میوه های قهوه نابالغ می تواند به از دست رفتن اسیدی بودن، افزایش تلخی و طعم “سبز” در فنجان قهوه منجر شود.

بیماری صورتی

بیماری صورتی یکی دیگر از آلودگی های قارچی است و به صورت تارها و پوسته های صورتی بر روی شاخه ها نمایان می شود. شاخه های آلوده شده برگ های خود را از دست می دهند و می میرند. این بیماری به طور خاص در مناطق تولید کننده قهوه برزیل مشکل ساز بوده است.

مزرعه قهوه در برزیل

چگونگی اجتناب از آفت ها و بیماری ها

بهترین راه اجتناب از آفت ها و بیماری ها از طریق مدیریت خوب مزرعه است. انتخاب های گوناگون، مدیریت سایه، استفاده از حشره کش های انتخابی و مواد تقویتی ملاحظات مهمی هستند.

فرانسیسکو کوِزادا مونتنوگرو به عنوان یک برزشناس در یکی از تولید کنندگان و صادر کنندگان گواتمالایی به نام Dinamica international crops فعالیت می کند. او به من می گوید “تغذیه خوب می تواند به پیش گیری کمک کند.”

او می گوید که تغذیه خوب گیاه را انعطاف پذیرتر می کند اما به کار گیری قارچ کش هایی مانند ترکیب بوردو (قارچ کشی با پایه مس) هم سودمند هستند. او می گوید که “اهمیت مس این است که تنها قارچ کشی است که مقاومت ایجاد نمی کند.”

او همچنین برای “استفاده از این قارچ کش در زمان های مناسب و پوشش بهتر” بر اهمیت نظارت بر دما و رطوبت هم تاکید می کند.

درخت قهوه و میوه های رسیده در مزرعه ای در السالوادور

هرس کردن و بهداشت

فرانسیسکو برنامه مدیریت هرس کردن دقیقی را پیشنهاد می کند که معنای آن هرس کردن محصولات حداقل هر پنج سال یکبار است. او می گوید پس از این سن، گیاهان به بیماری پوسیدگی قهوه آسیب پذیر تر می شوند.

هرس کردن می تواند زخم های بی محافظی را بر روی گیاه باقی بگذارد که به طور خاص در فصول بارانی می تواند باعث آسیب پذیری در برابر آلودگی قارچی شود. در زمان کندن علف های هرز و هرس کردن مراقب به حداقل رساندن آسیب باشید.

همچنین برای اجتناب از انتقال آلودگی بین محصولات از تمیز بودن ابزارها و تجهیزات مطمئن شوید. این شیوه ها برای کنترل بیماری های گیاه به عنوان بهداشت گیاهی شناخته می شود.

گلخانه گیاه قهوه

نظارت

نظارت بخش کلیدی عاری نگه داشتن گیاهان قهوه از بیماری و آفت است. نظارت آفت ها و بیماری ها در سطح میدانی از شیوع گسترده جلوگیری می کند و کنترل شیمیایی را به حداقل می رساند. راهنماهای مشخص نظارتی در کشورهای مختلف متفاوت است.

جان اسپیتیا تولید کننده و برزشناس قهوه است که در کلمبیا حضور دارد. او می گوید که تولیدکنندگان باید گل دهی، زمان بندی و مقدار دُز کود را ثبت کنند. او پیشنهاد می کند که از ارزیابی خاک برای شناسایی نیازهای غذایی خاص و برنامه ریزی داده ها برای کوددهی و نظارت دیداری استفاده شود.

او همچنین می گوید که کشاورزان باید پیگر مقادیر سایه، باران و رطوبت باشند. با در نظر گرفتن این فاکتورها، می توانید محیطی را بوجود بیاورید که بیماری ها و آفت ها را ترویج دهند و یا محیطی را بوجود بیاورید که این موارد نتوانند به آن نفوذ کنند.

مزرعه قهوه در برزیل

آفت کش ها و جایگزین ها

اگر محصول شما تحت تاثیر آفت ها و بیماری ها قرار گیرد اولین فکرتان ممکن است به آفت کش ها مربوط شود. اما آفت کش های شیمیایی می توانند باعث بوجود آمدن آلودگی آب، نابودی اکوسیستم محلی و باعث مرگ حیات وحش شوند.

گزارش Ribeyre می گوید که در برخی موارد “استفاده از آفت کش ها باعث کاهش جمعیت دشمنان طبیعی آفت ها شده است که این مسئله چند ماه پس از درمان به افزایش جمعیت آفت ها منجر شده است. همچنین برنامه های آگاهی عمومی در رابطه با خطرات پس مانده های شیمیایی برای سلامتی انسان وجود دارد. شیوه های اجتناب از آفت کش ها برای خودداری از بوجود آمدن مقاومت هم از اهمیت برخوردار است.”

اما برخی اوقات آفت کش ها لازم هستند. گزارش بالا به این نکته اشاره می کند که استفاده هوشمندانه از آفت کش ها به همراه برنامه مدیریت مناسب آفت می تواند کیفیت قهوه را بهبود بخشد. بنابراین نیازی نیست که به طور کامل از آنها چشم پوشی کنید (تنها به شیوه هایی که ممکن است کارایی مشابه یا بهتری داشته باشند هم توجه کنید).

گیلاس های رسیده و نرسیده بر روی درخت قهوه

یکی از مثال های کنترل بیماری بدون استفاده از مواد شیمیایی، شیوه ادغامی مدیریت آفت برای مدیریت کرم دانه قهوه است. این تکنیک از کنترل و شکارچیان محیطی استفاده می کند.

Café de Colombia توضیح می دهد که زنبورها پرورش و در محصولات قهوه رها می شوند. زنبورها درون میوه ها به دنبال سوسک ها می گردند و آنها را می خورند. همچنین برای نابودی آلودگی کرم دانه قهوه، کپکی بر روی محصولات پاشیده می شود. این سازمان می گوید که این شیوه به کلمبیا این امکان را داده تا سطح آلودگی محصول قهوه خود را برای مطابقت با تعهدات صادراتی از لحاظ تولید آوری و کیفیت پایین نگه دارد.”

تله ها مثال دیگر مدیریت آفت ها بدون استفاده از آفت کش ها هستند.

برگ های قهوه که به پوسیدگی برگ دچار شده اند

تولیدکنندگان قهوه با چالش های فراوانی رو به رو هستند. در حالی که فاکتورهای فراوانی مانند تغییر آب و هوایی و اقتصاد جهانی وجود دارد که نمی توان کنترل کرد، آفت ها و بیماری ها را می توان کنترل کرد. شناخت آفت ها و بیماری اولین قدم در کنترل آنها است.

بنابراین نگه داشتن سابقه را آغاز کنید و مطمئن شوید که از تکنیک بهداشت گیاهی استفاده می کنید. برخی تغییرات کوچک می تواند بدون سرمایه گذاری عمده باعث کاهش وقوع آفت ها و بیماری ها شود.

ترجمه و تهیه شده:حمید رضا جباری

منبع : پرفکت دیلی